İş Yeri Hekimliği

🏭 İş Yeri Hekimliği Nedir? Görevleri, Yükümlülükleri ve Önemi

İş yeri hekimliği, çalışanların sağlıklarını korumak ve geliştirmek amacıyla iş yerlerinde görev yapan, iş sağlığı alanında uzmanlaşmış hekimlik dalıdır. İş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi için sağlık gözetimi ve koruyucu hekimlik hizmetleri sunar. 

İşyeri hekimleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından onaylanmış sertifikaya sahip olan hekimlerdir. İşyerlerinde sağlık ve güvenliği arttırmaya yönelik getirilen uluslararası standartlardaki kanun ve düzenlemelere uygunluk sağlamak için iş güvenliği uzmanları ile beraber çalışırlar.

İşyerindeki sağlık gözetimi ile ilgili çalışmaların kaydedilmesi, işyerinin yasal sorumluluklarını yerine getirdiğinin denetimi, sağlık uygulamalarının ve muayenelerin yapılmasının sağlanması, işe girişte ve sonrasında periyodik muayenelerinin yapılması, sağlık raporlarının hazırlanması, İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu'na ve saha denetimlerine katılım gibi hususlar temel çalışma konularıdır. İşyeri hekiminin bir iş yerinde çalışma süresi, çalışan işçi sayısına bağlılık gösterdiğinden işyeri hekimleri yarı veya tam zamanlı çalışabilirler. Görevleri gereği çalışma alanları ile ilgili kanun ve düzenlemeleri yakından takip ederler.

⚙️ İş Yeri Hekimliği Ne İşe Yarar?

  • Çalışan sağlığını korur ve geliştirir.

  • İş kazalarını ve meslek hastalıklarını önler.

  • Çalışma ortamını daha sağlıklı ve güvenli hale getirir.

  • Kanunen zorunlu sağlık hizmetlerini sağlar.

📌 Kimler İş Yeri Hekimi Olabilir?

  • Türkiye'de geçerli bir tıp doktoru diplomasına sahip olmak gerekir.

  • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından onaylanan “İşyeri Hekimliği Eğitimi” programını tamamlayıp sınavı başarıyla geçmek gerekir.

🩺 İş Yeri Hekiminin Görevleri Nelerdir?

  1. Sağlık Gözetimi: İşe giriş ve periyodik sağlık muayeneleri yapar.

  2. Hastalıkların Önlenmesi: Meslek hastalıklarının erken teşhisi ve önlenmesine yönelik çalışmalar yapar.

  3. İlk Yardım ve Acil Müdahale: İş kazalarında ilk müdahaleyi yapar.

  4. Eğitim Verme: Çalışanlara hijyen, ergonomi, ilk yardım ve sağlıklı yaşam konularında eğitimler verir.

  5. İş Yeri Ortamı Gözetimi: Çalışma ortamında kimyasal, fiziksel ve biyolojik risk faktörlerini değerlendirir.

  6. Kayıt ve Raporlama: Sağlık raporları, muayene formları ve risk analizleri gibi belgeleri düzenler.

  7. İSG Kurulu’na Katılım: İş sağlığı ve güvenliği kurulu toplantılarına katılır.

🧾 İş Yeri Hekimliği Hizmetlerinin Kapsamı

 

Hizmet Alanı Açıklama
Sağlık Muayeneleri İşe giriş, periyodik kontroller
Risk Analizi ve Raporlama Meslek hastalıkları ve çevresel etken analizi
Eğitim Faaliyetleri Çalışanlara sağlıkla ilgili eğitim verilmesi
Aşı Uygulamaları Gerekli aşıların planlanması ve uygulanması
Kronik Hastalık Takibi Çalışanların bilinen sağlık sorunlarının izlenmesi

⚠️ Hangi İş Yerlerinde İşyeri Hekimi Zorunludur?

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre:

  • 50’den fazla çalışanı olan tüm iş yerlerinde,

  • Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde çalışan sayısına bakılmaksızın,
    İşyeri hekimi bulundurulması zorunludur.

🕒 İş Yeri Hekimi Ne Sıklıkla Hizmet Verir?

İşyeri hekiminin haftalık çalışma süresi, çalışan sayısı ve iş yerinin tehlike sınıfına göre belirlenir:

 

Çalışan Sayısı Tehlike Sınıfı Süre (Kişi başı/ay)
10–49 Az tehlikeli 5 dakika
10–49 Tehlikeli 10 dakika
10–49 Çok tehlikeli 15 dakika

💡 İş Yeri Hekimliğinin Önemi

  • İş kazaları ve meslek hastalıklarını azaltır.

  • Verimliliği ve iş gücü sürekliliğini artırır.

  • Çalışan memnuniyetini yükseltir.

  • Yasal uyumu sağlar; cezai yaptırımlardan kaçınılır.

❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. İşyeri hekimi yalnızca hasta olduğumuzda mı ilgilenir?

Hayır. Asıl görevi koruyucu hekimliktir. Hastalık oluşmadan önlem almak önceliğidir.

2. İşyeri hekiminin verdiği sağlık raporu geçerli midir?

Evet. İşe giriş ve periyodik muayene raporları resmî belge niteliğindedir.

3. İşyeri hekimi reçete yazabilir mi?

Evet. İşyeri hekimi ilaç reçete edebilir ancak reçete ettiği ilaçlar genellikle koruyucu ve temel tedavi amaçlıdır.

4. İşyeri hekiminin çalışması yasal zorunluluk mu?

Evet. Belirli çalışan sayısını geçen veya tehlikeli sınıftaki iş yerlerinde zorunludur.

5. İşyeri hekimi çalışana aşı yapabilir mi?

Evet. Gerekli durumlarda (örneğin tetanoz, hepatit B) işyeri hekimi tarafından aşı yapılabilir.

6. İşyeri hekiminin çalışanla ilgili bilgileri gizli midir?

Evet. Çalışanın sağlık bilgileri, işverenle dahi paylaşılmaz; hekim-hasta gizliliği esastır.

7. İşyeri hekimi işten çıkarılma sürecinde etkili midir?

İşyeri hekimi, yalnızca sağlık açısından görüş bildirir; hukuki karar sürecine doğrudan katılmaz.

Bölümler

Acil Servis
Acil Servis
 Ağız ve Diş Hastalıkları
Ağız ve Diş Hastalıkları
 Aile Hekimliği
Aile Hekimliği
 Çocuk Cerrahisi
Çocuk Cerrahisi
 Çocuk Endokrinoloji
Çocuk Endokrinoloji
 Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme
Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme
 Çocuk İmmünoloji ve Alerji
Çocuk İmmünoloji ve Alerji
 Çocuk Kardiyoloji
Çocuk Kardiyoloji
 Çocuk Nefroloji
Çocuk Nefroloji
 Çocuk Nöroloji
Çocuk Nöroloji
 Çocuk Psikolojisi
Çocuk Psikolojisi
 Çocuk Romatoloji
Çocuk Romatoloji
 Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
 Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi
Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi
 Dermatoloji (Cildiye)
Dermatoloji (Cildiye)
 Dil ve Konuşma Terapisi
Dil ve Konuşma Terapisi
 Diyet ve Beslenme Bölümü
Diyet ve Beslenme Bölümü
 Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları
 Enfeksiyon Hastalıkları
Enfeksiyon Hastalıkları
 Ergoterapi
Ergoterapi
 Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi
Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi
 Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
 Fizyoterapi
Fizyoterapi
 Fonksiyonel ve Geleneksel Tıp
Fonksiyonel ve Geleneksel Tıp
 Genel Cerrahi
Genel Cerrahi
 Göğüs Hastalıkları
Göğüs Hastalıkları
 Göz Hastalıkları
Göz Hastalıkları
 Halk Sağlığı ve Koruyucu Sağlık Hizmetleri
Halk Sağlığı ve Koruyucu Sağlık Hizmetleri
 İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
 İç Hastalıkları ve Geriatri
İç Hastalıkları ve Geriatri
 İç Hastalıkları ve Nefroloji
İç Hastalıkları ve Nefroloji
 İç Hastalıkları ve Tıbbi Onkoloji
İç Hastalıkları ve Tıbbi Onkoloji
 İş Yeri Hekimliği
İş Yeri Hekimliği
 Kadın Hastalıkları ve Doğum (Jinekoloji)
Kadın Hastalıkları ve Doğum (Jinekoloji)
 Kadın Hastalıkları, Doğum ve Jinekolojik Onkoloji
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Jinekolojik Onkoloji
 Kalp ve Damar Cerrahisi
Kalp ve Damar Cerrahisi
 Kardiyoloji
Kardiyoloji
 Kulak Burun Boğaz
Kulak Burun Boğaz
 Nöroloji
Nöroloji
 Ortopedi ve Travmatoloji
Ortopedi ve Travmatoloji
 Pedagoji
Pedagoji
 Psikiyatri
Psikiyatri
 Psikoloji
Psikoloji
 Üroloji
Üroloji
 Üroloji (Androloji)
Üroloji (Androloji)