Diş Sıkma (Bruksizm) Neden Olur, Nasıl Tedavi Edilir?

Diş Sıkma (Bruksizm) Neden Olur, Nasıl Tedavi Edilir?

Güncelleme: 01.07.2025 - Editör

Bruksizm Nedir?

Bruksizm, kişinin farkında olmadan dişlerini sıkması veya gıcırdatmasıdır. Genellikle gece uykuda ortaya çıkan bu durum, gündüz saatlerinde de stres anlarında görülebilir. Diş sıkma, zamanla diş minesine zarar verebilir, çene ekleminde ağrıya yol açabilir ve yaşam kalitesini düşürebilir.

Diş Sıkmanın Nedenleri Nelerdir?

Bruksizmin tek bir nedeni yoktur, ancak aşağıdaki faktörler önemli rol oynayabilir:

  1. Stres ve Anksiyete: Yoğun stres, duygusal gerginlik veya bastırılmış öfke diş sıkmanın en yaygın nedenleri arasındadır.
  2. Uyku Bozuklukları: Uykuda konuşma, yürüme veya kabus görme gibi durumlarla birlikte bruksizm de görülebilir. Uyku apnesi olan bireylerde daha sık rastlanır.
  3. Diş ve Çene Yapısı Bozuklukları: Alt ve üst çenenin tam olarak kapanmaması, çene hizalanma problemleri gibi yapısal sorunlar diş sıkmayı tetikleyebilir.
  4. Bazı İlaçlar ve Maddeler: Antidepresanlar (özellikle SSRI grubu), alkol, kafein ve tütün kullanımı da bruksizmi artırabilir.
  5. Genetik Yatkınlık: Aile bireylerinde bruksizm öyküsü olan kişilerde bu durum daha sık görülebilir.

Bruksizm Belirtileri Nelerdir?

  • Sabah baş ağrısı
  • Çene kaslarında ağrı veya yorgunluk
  • Diş minesinde aşınma
  • Dişlerde hassasiyet veya kırık
  • Kulak çevresinde ağrı (kulak hastalığı olmadan)
  • Uykuda diş gıcırdatma sesi (eş tarafından fark edilebilir)

Diş Sıkma Nasıl Tedavi Edilir?

Bruksizm tedavisinde amaç hem semptomları hafifletmek hem de altta yatan nedenleri ortadan kaldırmaktır.

  1. Gece Plakları (Dişlikler): Diş hekimi tarafından hazırlanan özel gece plakları, dişlerin birbirine sürtünmesini engeller ve çene kaslarını rahatlatır.
  2. Stres Yönetimi: Meditasyon, yoga, nefes egzersizleri ve psikoterapi gibi yöntemlerle stres kontrol altına alınabilir.
  3. Fizyoterapi: Çene kaslarını gevşetmeye yönelik masajlar, sıcak-soğuk uygulamalar veya özel egzersizler önerilebilir.
  4. Botoks Uygulaması: Çene kaslarına uygulanan düşük doz botoks, kasların aşırı kasılmasını önleyerek diş sıkmayı azaltabilir.
  5. İlaç Tedavisi: Bruksizmi tetikleyen ilaçlar doktor kontrolünde değiştirilir. Gerektiğinde kas gevşeticiler veya antidepresanlar kullanılabilir.

Diş Sıkma Tedavi Edilmezse Ne Olur?

  • Diş kırıkları ve aşınmaları
  • Çene eklemi bozuklukları (TME problemleri)
  • Kronik baş ağrısı
  • Yüz ve boyun ağrısı
  • Uyku kalitesinde düşüş

Diş Sıkma Sorunu Olanlar Ne Yapmalı?

  • Bir diş hekimine başvurun: İlk tanı ve tedavi planlaması için uzman görüşü şarttır.
  • Günlük stres düzeyinizi değerlendirin.
  • Dilinizi ve çene pozisyonunuzu gün içinde kontrol edin.
  • Günlük alışkanlıklarınızı (kafein, alkol, sigara) gözden geçirin.

Sık Sorulan Sorular

Diş sıkma tamamen geçer mi?
Tedaviyle büyük oranda kontrol altına alınabilir, ancak altta yatan nedenler tekrarlarsa geri dönebilir.

Bruksizm çocuklarda da görülür mü?
Evet, özellikle süt dişleri döneminde görülebilir ama çoğu zaman kalıcı değildir.

Bruksizm için hangi bölüme gidilir?
İlk olarak diş hekimine başvurulmalı, gerekirse nöroloji ya da psikiyatri desteği alınabilir.

Sonuç

Diş sıkma, sadece diş sağlığını değil, genel yaşam kalitesini de etkileyen önemli bir problemdir. Erken teşhis ve etkili bir tedaviyle bu durum kontrol altına alınabilir. Gecikmeden uzman yardımı almak, uzun vadede ciddi diş ve çene problemlerinin önüne geçmenizi sağlar.