SÜNNET NEDİR? SÜNNETİN FAYDALARI NELERDİR?

SÜNNET NEDİR? SÜNNETİN FAYDALARI NELERDİR?

Güncelleme: 19.06.2020 - Editör

Sünnet nedir?

Penisin ucundaki fazla dokunun alınarak penis başının dışarıda bırakılması işlemine sünnet denir. (Resim 1) Sünnet derisinin ucu yenidoğan bebeklerin %95’inde yapışık olmaktadır. Buna fizyolojik fimozis denir. (Resim 2) Bu durum acil sünnet gerektirmez. 

 

Hangi durumlarda acil sünnet gerekir?

Bazı aileler ve bazı doktorlar sünnet derisi geriye çekerek penis ucunu görmeye çalışmaktadır. Bu yanlış bir uygulamadır. Sünnet derisi geriye zorla çekildiğinde penis başını sıkıştırarak kangrene sebep olmaktadır. Buna parafimozis denir ki acil müdahale gerektirir. Sünnet derisinin ucundaki küçük açıklıktan idrar dışarı gelmektedir. Eğer burası normalden daha dar olursa sünnet derisinin içi idrar dolarak balon gibi şişebilir. İçerde biriken idrar enfekte olabilir. Zor idrar yapması da idrar torbasında sorunlara yol açabilir. Bu durumda da erken müdahale etmek gereklidir. 

 

Sünnetin faydaları nelerdir?

Türk ve İslam dünyasında sünnet daha çok dini ve kültürel inaçlar sebebi ile yapılmaktadır. Tıbbi açıdan sünnetin faydalarını gösteren çok fazla sayıda bilimsel veri vardır ve dünya genelinde de sünnet giderek yaygınlaşmaktadır. 1985 yılında tüm dünyada sünnetli erkeklerin oranı %20 iken , 2016 yılında %37-%39’unun sünnetli olduğu tahmin edilmektedir. Sünnet HIV virüsü ve HPV (siğil) virüsünün bulaşması ihtimalini çok azaltmaktadır. HPV virüsü erkeklerde penis kanseri, kadınlarda rahim ağzı kanseri yaptığı için sünnet yapılan toplumlarda kadın ve erkeklerde bu kanserler önemli oranda azalmaktadır. Sünnet yapılan erkek çocuklarda bebeklik döneminde idrar yolu enfeksiyonu 10 kat daha az görülmektedir. Vezikoüreteral reflü, posterior üretral valv, nörojenik mesane gibi bazı idrar yolu hastalıklarında sünnet yapılması her yaşta idrar yolu enfeksiyonu riskini azaltmaktadır.

 

Sünnet hangi yaşta yapılmalıdır?

2-6 yaş arası çocuklarda fallik dönem olarak adlandırılır. Yani çocuğun cinsel kimliğini tanıma dönemidir. Bu yaş grubunda penise yapılan müdahale çocukta psikolojik sorunlara yol açabilir. Bu nedenle sünnet 2 yaşından önce veya cinsel kimliğin yerleştiği 6 yaşından sonra yapılmalıdır. Ancak bu yaş aralığında herhangi bir nedenle cerrahi işlem uygulanacaksa eş zamanlı olarak yapılması uygun olabilir. İlk 1 aylık yenidoğan dönemi iyileşmenin en hızlı olduğu ve ağrı kesici ihtiyacının en az olduğu dönemdir. Yenidoğan dönemi sonrasında da çocuk bezliyken sünnet yapılması daha konforlu bir iyileşme sağlar ve aile için sünnetli penisi korumak daha kolay olabilir. İlk 1 ayda yapılacak olan sünnet yenidoğan sünneti tecrübesi olan hekimler tarafından yapılmalıdır. Penis çok küçük olduğu için fazla deri kesilmesi veya fazla doku bırakılması gibi sorunlar olabilir.

 

Sünnet lokal anestezi ile mi yoksa genel anestezi ile mi yapılmalıdır?

Çocuğun nispeten daha az hareketli olduğu ilk 6 aylık dönemde lokal anestezi ile sünnet yapılabilir. Ancak daha ileri yaşlarda lokal anestezi altında elleri ve kolları sabitlemek zor ve bazen çocuğa zarar verici olabilir. 6 yaştan sonraki dönemde çocuğun bilinç düzeyi iyi ise konuşularak çocuğun isteği de göz önüne alınmalıdır. İğne yapılırken, kesi ve dikiş işlemleri esnasında rahat olabileceği düşünülürse lokal anestezi yapılabilir.

Çok korkan ve hareketli olacağı düşünülen bir çocukta psikoloji sorunlar olabilir ve işlem sırasında bıçak ve iğne altında hoplayıp zıplayan bir çocukta komplikasyon riski artar. Genel anestezi ile sünnetin riskli olduğu düşünülse de aslında bu risk lokal anesteziden daha fazla değildir. Lokal anestezide kullanılan ilaçların da riskleri vardır. Sünnet amaçlı yapılan genel anestezi büyük ameliyatlar kadar derin ve riskli değildir. Anesteziyi sadece penisin acısını azaltmak olarak düşünmemek gerekir. Lokal olarak penis uyuşsa bile çocuğun yaşayacağı korku ve endişeyi göz önünde bulundurmak çok önemlidir.

 

Sünnetin riskleri nelerdir?

Sünnet sonrası en sık kanama ve yara yeri enfeksiyonu görülür. Daha nadir olarak peniste eğrilik, fazla deri kalması, gömük penis, idrar deliğinde daralma ve çok çok nadir olarak penis başının kesilmesi gibi komplikasyonlar görülebilir. Bu komplikasyonlar yaklaşık %1.5-2 oranında görülebilmektedir. Sünnet, üroloji uzmanı veya çocuk cerrahisi uzmanları tarafından yapıldığında komplikasyon oranları yok denecek kadar azalmaktadır.

 

Hangi durumlarda sünnet yapılmamalıdır?

Halk arasında ‘Peygamber sünneti’ veya ‘doğuştan sünnetli’ olarak bilinen hipospadias hastaları kesinlikle sünnet edilmemelidir. Çünkü bu hastalarda sünnet derisi yeni idrar yolu oluşturulması için kullanılmaktadır. Bu durumda kesinlikle bir üroloji uzmanı veya çocuk cerrahi uzmanına başvurulmalıdır. Kanama pıhtılaşma bozukluğu olan çocuklar gerekli ön hazırlık yapıldıktan sonra ancak sünnet yapılabilir. Sünnet derisinde aktif enfeksiyonu olan çocuklar, enfeksiyon tedavisinden sonra sünnet edilebilirler. Yanıklara bağlı deri defekti olan çocuklarda sünnet derisi bazı bölgelerde yama amaçlı kullanılabilir. Bu nedenle yanık tedavisi ve takibini yapan doktorla iletişim halinde olunarak sünnete karar verilmelidir.  

 

Hangi sünnet yöntemi tercih edilmelidir?

Birbirinden çok küçük farklarla ayrılan yüzlerce farklı sünnet tekniği tanımlanmıştır. Hiçbir yöntemde komplikasyon riski sıfır değildir. Cerrahlar genelde klasik cerrahi sünneti tercih etmektedir. Bu yöntemde sünnet derisi bistüri (neşter) ile veya cerrahi makasla kesilir. Kanama alanları elektrikli koterle kontrol edilir. Çepeçevre dikiş atılarak pansuman yapılır. Sünnet derisinin ısı koteri ile veya elektrikli koter ile kesildiği yöntemler de uygulanmaktadır ancak yapışıklık riski daha fazladır. Ayrıca kalan deride kanlanma bozukluğu gelişebilir. Gomco klemp, Plastibell klemp, Mogen klemp gibi birçok farklı yöntemle sünnet yapılabilir. Ancak seçtiğiniz doktorun en deneyimli olduğu tekniği uygulaması en doğru tercih olacaktır.   

 

Sünnet sonrası iyileşme nasıldır?

İlk 6 aylık dönemde iyileşme 12-24 saat arasında olmakta ve 1. günden sonra genelde ağrı kesici ihtiyacı kalmamaktadır. 2 yaşa kadar olan çocuklarda 1-2 günde; daha ileri yaş çocuklar ve erişkin yaşta ise 3-4 günde iyileşme tamamlanmaktadır. İşlem sonrası doktorun tercihine göre 1 veya 2. gün yara pansumanı evde banyoda ıslatılarak kolaylıkla çıkarılabilir. Bezli çocuklarda pansuman çoğu zaman kendiliğinden düşmektedir. İlk 1-2 günden sonra genellikle ağrı kesici ihtiyacı kalmamaktadır. Sünnetten 1 hafta sonra denize girilebilir.

 


 

Sünnet Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

 

  • Çocuklar sünnet olmazsa ne olur?

Sünnetsiz peniste penis ucunda fimozis adı verilen darlık sorunu görülebilir. Bu darlığa bağlı şekilde sünnet derisi yeteri miktarda geri çekilemez ve penis başında inflamasyon daha yaygın olarak görülür. Penis kanseri ender görülen bir klinik vakadır. Penis kanseri sünnetsiz erkeklerde daha yaygındır.

  • Sünnet kaç gün sonra iyileşir?

Sünnet operasyonu sonrasında yeni doğanlarda yaraların iyileşmesi dört gün, ilerleyen yaşlarda ise yaklaşık on günde tamamlanmaktadır. Sünnet sonrası iyileşme süreci yaklaşık iki hafta sonunda tamamlanmaktadır.

  • Sünnet en çabuk nasıl iyileşir?

Eğer sünnet sırasında cerrahi kurallara titizlikle uyulursa sarma gibi bir işlem gerek olmaz. Sünnetten sonra özel bir pansuman gerekmez. Altı bezlenen bebeklerde yaranın temiz tutulması, büyük çocuklarda ise oluşabilecek kabuklanmanın pomadlar ve ılık suya oturma banyoları ile düzenli olarak temizlenmesi yeterli olur."

  • Hastanede sünnet için neler gerekli?

Sünnet için hastaneye giderken yanınıza temiz çamaşırlar, bebek bezi, alt silme mendili, mümkünse steril su ile ıslatarak steril pamuk ile alt temizliği yapın. Yanınıza çocuğunuz için pijama ve sevdiği oyuncaklar ile daha önce hiç oynamadığı yeni oyuncaklar alın.

  • Sünnette en iyi yöntem hangisi?

Sünnet çan, gomco, plastik kıskaç ve cerrahi sünnet yöntemleriyle yapılabilirken, hastane ortamında komplikasyon gelişme ihtimali en düşük yöntem olan cerrahi sünnet yapılmaktadır.